Bolivya'da Morales yanlılarına karşı şiddete 'onay'

Bolivya’nın solcu ve ilk yerli devlet başkanı Evo Morales’in tartışmalı seçim sonuçları sonrasında ordu baskısıyla istifa etmesi sonrası siyasi belirsizlik sürüyor.

Morales yanlısı gösterilerde son olarak en az 8 protestocu gerçek mermilerle ateş edilerek öldürülürken, geçici devlet başkanlığını ‘üstlenen’ muhafazakâr senatör Jeanine Anez’den şiddetin önünü iyice açan bir hamle geldi. Anez, ordu mensuplarının göstericilere ceza gerektiren müdahalede bulunması durumunda soruşturmadan muaf tutulmasının önünü açan kararnameyi imzaladı. 

Kararname, ordunun Morales yanlısı protestoculara ‘meşru müdafaa ve zorunluluktan müdahale etmesi’ halinde, cezai sorumluluktan muaf olmasını içeriyor. Kararnamede, “Kamu düzeni ve istikrarının tesis edilmesi için düzenlenen operasyonlara katılan silahlı kuvvetler mensupları, görevlerini yerine getirdiği sırada meşru müdafaa ve zorunluluk halinde bulundukları müdahale nedeniyle cezai sorumluluktan muaf tutulur” ifadeleri yer alıyor.

MORALES: DEMOKRASİ İSTEYEN İNSANLAR KATLEDİLİYOR

Morales ise Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ''Darbe liderleri yerli ve alçakgönüllü insanları demokrasi istedikleri için katlediyor'' tepkisini gösterdi.

Arjantin’de 10 Aralık’ta devlet başkanlığı görevini üstlenecek solcu Alberto Fernandez de kararnameye tepki göstererek, Birleşmiş Milletleri müdahaleye çağırdı. Fernandez, “Bolivya’da yönetime el koyan hükümet, Silahlı Kuvvetleri, suçlarının hesabını vermeyecek şekilde serbest bıraktı. Ölü sayısı artıyor. Birleşmiş Milletler müdahale etmeli” dedi.

KÜBALI DOKTORLAR SINIRDIŞI EDİLDİ

Anez, Morales’in liderliğini yaptığı parti Sosyalizm Hareketi (MAS) mensuplarının katılmaması nedeniyle çoğunluğun sağlanamadığı oturumda, ülkenin geçici devlet başkanı ilan edilmişti. Anez, bu gelişmenin hemen ardından Morales’in sol eğilimli dış politikasıyla arasına mesafe koyarak ülkedeki Kübalı doktorları sınırdışı etmiş ve Venezüella’da solcu Nicolas Maduro hükümetine karşı kendini geçici devlet başkanı ilan eden Juan Guaido’yla temas kurmuştu. 

MAS SEÇİM TARİHİ İÇİN BASTIRIYOR

MAS vekilleriyse, yeni seçimler için tarih belirlemek için parlamentoda oturum düzenleyeceklerini duyurdu. MAS, Anez’in henüz ilan etmediği yeni seçim tarihini, çoğunlukta oldukları Çokuluslu Yasama Meclisi’ndeki (ALP) oturumla belirlemeyi planlıyor.

BM: DURUM KONTROLDEN ÇIKABİLİR

Birleşmiş Milletler’den de, Bolivya’daki şiddetin tersine dönebileceği uyarısı var. BM İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Michelle Bachelet, ''Yetkililerin insan haklarına tam saygı çerçevesinde ele almaması halinde, Bolivya’daki durumun kontrolden çıkmasından endişe duyuyorum'' dedi. 

ÖLÜ SAYISI 23'E YÜKSELDİ

Bolivya'da 20 Ekim'deki seçimlerin ardından başlayan şiddet dalgasında ölenlerin sayısı 23'e yükseldi.

Seçimlerde hile yapıldığı iddiasındaki muhaliflerin şiddet eylemlerine dönüşen protestoları ve ordunun baskısıyla Devlet Başkanı Evo Morales'in istifa ettiği, sonrasında Çokuluslu Yasama Meclisinin (ALP) üst kanadı Senatörler Meclisi Başkan Yardımcısı Jeanine Anez'in geçici devlet başkanlığına getirildiği Bolivya'daki şiddet olaylarında ölü sayısı arttı. 

Amerikalılar Arası İnsan Hakları Komisyonu (IACHR) ve ülkede insan hakları ihlalleri konusunda çalışma yürüten resmi denetçi Defensoria del Pueblo'nun sosyal medya hesaplarında paylaşılan verilere göre, Bolivya'nın birçok bölgesinde süren şiddet olaylarında 20 Ekim-16 Kasım tarihlerinde 23 kişi hayatını kaybetti. 8'i gazeteci, 56'sı polis, 715 kişinin yaralandığı olaylarda, 1112 kişi gözaltına alındı, 50 kişi tutuklandı. 

BOLİVYA'DAKİ KRİZ

Bolivya'da 20 Ekim'de düzenlenen başkanlık seçimlerinin ardından muhalefet seçimlerde ''hile'' yapıldığını iddia etmiş ve taraflar karşılıklı olarak destekçilerini sokak gösterilerine çağırmıştı. 

Sonuçları tartışmalı seçimlerin iptalini ve tekrar seçime gidilmesini isteyen muhalifler, Evo Morales'in tekrar seçim yapılacağı duyurusunun ardından, Morales'in katılmadığı seçimler düzenlenene kadar protestoların devam edeceğini açıklamıştı. 

Morales, Bolivya Genelkurmay Başkanı Williams Kaliman'ın istifa çağrısı üzerine görevi bırakmış, süreci "darbe" olarak niteleyen ve tepki gösteren Meksika'nın iltica teklifini kabul etmesinin ardından bu ülkeye gitmişti.  

Anez, Morales'in liderliğini yaptığı parti Sosyalizm Hareketi (MAS) mensuplarının katılmaması nedeniyle çoğunluğun sağlanamadığı oturumda, ülkenin geçici devlet başkanı ilan edilmişti.