Dikkat çeken rapor! İran’daki sokak protestolarının şifreleri...

İran’da devam eden gösterilerde birçok banka şubesi, benzin istasyonu, kamu binası ve polis aracı ateşe verildi. Uluslararası Af Örgütü'nden yapılan açıklamada, “İran güvenlik güçleri, akaryakıt fiyatlarındaki artışı protesto için sokağa çıkan 100'den fazla göstericiyi öldürdü.” ifadelerine yer verildi.

Aksam.com.tr’den Ezgi Aşık’a konuşan Siyasi Analist Serdar Sement, İran dışındaki Orta Doğu ülkelerindeki sokak hareketliğine dikkat çekti. Sement, “Lübnan’da sokak hareketliliği var, Mısır’da sokak hareketlikleri silahlı kuvvetlerle bastırılsa da çok yüksek bir potansiyeli var. Irak’ta şiddet olayları var. İran’da olan sokak hareketliğini rejim değişikliği olarak okumuyoruz.” ifadelerini kullandı.

“İRAN POLİTİK OLARAK DİRENÇLİ BİR ÜLKEDİR”

İran’ın hem ülke kurumları hem de insanlarıyla dirençli bir ülke olduğunu belirten Serdar Sement, “İran milletinin politik karakteri sabır ve dirençtir. Mesela Çinlilerinde politik karakterleri sabırdır. Çin’i hemen hareketlendiremezsiniz, bu durum İran’da da böyledir. İran’ın devlet kurumlarından ve milletinin kolay bir aktivasyon alamazlar.” dedi.

Rapordan: “İran’da yönetim kaynak üretmek zorunda, bunun için, doğrudan kamunun üretip sattığı ve fiyatı çok ucuz tutulan akaryakıt fiyatlarına zam yapmıştır. Her araç için en çok 60 litrelik aylık ucuz akaryakıt fiyatı yüzde 50 artırılmıştır. Normal akaryakıt fiyatıysa yüzde 300 artırılmıştır.  Yönetim sadece fiyat artırmamış, belki bundan önemlisi, sübvansiyon olarak dağıttığı aylık akaryakıt miktarını  (rakam kesinleşmemiştir) yüzde 70’e dek kısmıştır. Yönetim ayrıca küçük/büyük pikap-kamyonet sınıflamasını sıkılaştırmıştır.”

“İRAN’IN EKONOMİSİ YAPTIRIM ALTINDA”

İran ekonomisinin yaklaşık 35 senedir yaptırım altında olduğunu söyleyen Sement, “İran ekonomisi, ihracatı ve ithalatı yaptırım altında. Günlük kapasite tam ve modern çalıştığında İran’ın bugünkü değere göre günlük petrol ihracat 8 milyon varile yakın. İran dünyanın en büyük ikinci gaz rezervlerine sahip ama ihracat edemiyor.” şeklinde konuştu.

Rapordan:

“Sosyo-ekonomik alt kesimlerin sosyal yardım miktarları da baskı altındadır. Resmî kurdan 200 USD görünen hane başı geçim ve yardım tutarları piyasa kurundan hesaplandığında 100 USD civarındadır. 4 milyon Toman olan hane sosyal miktarlarının güncellenmesi gerekmektedir. Ücret-maaş ödemelerinde güncelleme uzun müddettir yapılmamakta, yapılsa da yetersiz kalmaktadır.”