16 Temmuz 2019 Salı 11:19:00 - Güncelleme:16 Temmuz 2019 Salı 11:30:00

Hindistan'ın Ay'a göndereceği uzay aracını yakıt sızıntısı nedeniyle iptal edilme sebebi ortaya çıktı

Hindistan'ın ikinci ay görevi olacak olan Chandrayaan-2, fırlatılmasına bir saatten daha kısa bir süre kala iptal edildi. Bir uzman komitesi iptal sebebinin roket motorundaki bir yakıt sızıntısı olduğunu açıkladı.

TM Dijital Haber Merkezi - Gökhan Ertaş

Hindistan Uzay Araştırmaları Örgütü'nün (ISRO) yaptığı açıklamada Chandrayaan-2'nin 15 Temmuz'da Türkiye saati ile 00:30'da fırlatılacağı açıklanmış, aracın yaklaşık 6 Eylül'de Ay'a ineceği bildirilmişti.

ISRO, Chandrayaan-2 veya Moon Chariot 2'nin fırlatılmasına 56 dakika 24 saniye kala geri sayımı durdurdu ve "teknik engel" olarak adlandırdığı arıza hakkında bir açıklama yapmadı ya da yeni bir girişim için bir tarih vermedi.

Bugün uzman komitesi konuyla ilgili The Times of India'ya yaptığı açıklamada, GSLV-MkIII roketinin helyum yakıt bileşeninde bir sızıntı tespit edildiğini bildirdi.

The Times of India, ismi açıklanmayan ve komitenin görev bilimcisi olarak bahsedilen uzmanın, "Helyumu doldurduktan sonra, bir sızıntı olduğunu gösteren basıncın düştüğünü gördük." açıklamalarına yer verdi.

Bir ISRO görevlisinin Hindustan Times'a verdiği demeçte, "Misyonun otomatik fırlatma dizisine girmediği için şanslıydık, aksi takdirde hepsi kaybedilecekti." dedi.

BİRKAÇ AY ERTELENEBİLİR

Devletin Savunma Araştırma ve Geliştirme Teşkilatı'ndan emekli olan bilim adamı olan Ravi Gupta, "Eğer lansman önümüzdeki 48 saat içinde gerçekleşmezse, fırlatma birkaç ay ertelenebilir." dedi.

BEŞİNCİ GECİKMEYİ ALDI

Chandrayaan-2 Ay görevinin ilk olarak Ekim 2018'de başlayacağı bildirilmiş ardından Ocak 2019'a, daha sonra Nisan 2019'a ertelenmişti. ISRO'dan yapılan son yapılan duyuru ile uzay aracının Haziran'dan önce fırlatılamayacığı kesinleşmişti. Fakat dün gelen tarihi belirsiz erteleme ile Chandrayaan-2 Ay görevi beşinci ertelemesini de almış oldu.

HİNDİSTAN, İLK AY MACERASINI 2008'DE YAŞAMIŞTI

ISRO'nun, 22 Ekim 2008’de fırlattığı Chandrayaan-1, 312 gün boyunca Ay’ın yörüngesinde 3 bin 400 tur attı, üzerindeki 11 ayrı cihazla çeşitli ölçümler gerçekleştirerek Ay'ın yüzeyinde magnezyum, alüminyum, silikon, demir, radon, uranyum ve toryum gibi elementler ile çeşitli minerallerin dağılımlarını saptamaya çalıştı.

İsmini, Sanskritçe “Ay” (Chandra) ve “araç” (yaan) sözcüklerinin birleşmesiyle alan uzay aracının üzerindeki ölçüm cihazlarından 6 tanesi ABD, Avrupa ve Bulgaristan uzay ajanslarının katkılarıyla üretildi.

ISRO, Chandrayaan-1 ile 28 Ağustos 2009'da bağlantıyı kaybettiklerini açıklamıştı.

CHANDRAYAAN-2'NİN GÖREVİ

ISRO, üç araçtan oluşacak olan Chandrayaan-2'yi Ay'ın güney kutbuna indirmeyi planlıyor. Biri Ay yörüngesinde kalacak yörünge aracı, diğeri Ay yüzeyine inecek Kondu (Lander) aracı, diğeri ise kondunun taşıyacağı gezgin araç. Gezici araç Ay'da maden kaynakları ve topografiyi inceleyecek. Chandrayaan-2'nin ilk fırlatma ağırlığı, yakıtlarıyla birlikte 3 bin 850 kilogram olacak. Ay yüzeyine inecek olan ilk aracın (kondu) ağırlığı bin 350 kilogram ve altı tekerlekli gezici aracın ağırlığı ise 25 kilogram olacak.

Chandrayaan-2'nin muhtemel iniş alanı

INTERSTELLAR FİLMİNDEN DAHA UCUZA AY YOLCULUĞU

Chandrayaan-2 görevi, 2014 yapımı bilim kurgu filmi Interstellar’dan daha ucuza mal olacak. Interstellar’ın bütçesi 165 milyon dolar. Chandrayaan-2 Ay görevinin bütçesi ise yaklaşık 115 milyon dolar.

Chandrayaan-2'nin fırlatma yapılanması

Chandrayaan-2'nin Ay yüzeyine inecek kondunun (Lander) yapısı

Konduda bulunan aletler:

Sismometre (ILSA): Ay çekirdeğini incelemek için ayın depremlerini kaydedecek; güney kutbundaki konumu nedeniyle yeni bilgiler sunabilir.

Termal prob (ChaSTE): Yüzeyin altında 100 milimetre sıcaklık ve elektrik iletkenliğini ölçecek.

Ay Bağımlı Hipersensitif iyonosfer ve Atmosferin Radyo Anatomisi (RAMBHA-Langmuir Probu): Ay yüzeyine yakın ince atmosferdeki plazma yoğunluğunu incelemek için bir Langmuir probu.

Radyo tıkanması deneyi: Ay gelgitlerinin Dünya atmosferini nasıl etkilediğini incelemek için kullanılacak.

Gezici araçta (Rover) bulunan aletler:

Lazerle Oluşturulan Arıza Spektroskopu (LIBS): Ay yüzeyinin kimyasal bileşimini ölçecek

Alfa Parçacıklarının İndüklenmiş X-Işını Spektroskopu (APXS): Ay kayalarının ve toprağının elemental kompozisyonunu belirleyecek.

Yörünge aracında kullanılacak aletler

Görüntüleme sistemi (yalnızca ön kameralar)

Arazi Haritalama Kamerası-2 (TMC-2): İki kamera kullanarak ay yüzeyinin 3B haritasını oluşturmak için kullanılacak.

Chandra Atmosferik Kompozisyon Explorer 2 (ChACE-2): Ay'ın kutup bölgelerinin üzerindeki tenuous atmosferdeki atomları örneklemek için nötr kütle spektrometresi.

Sentetik Açıklıklı Radar (SAR): Sürekli gölgeli kraterlerin içindeki su buzunu tespit etmek ve küresel olarak ay regolitinin kalınlığını ve elektrik iletkenliğini haritalamak için kullanılan bir L ve S-bantlı radar sistemi. Bu, Ay'ın yörüngesine giren ilk L grubu radar haritacısı olacak.

Geniş Alan Yumuşak X-ışını Spektrometresi (SINIF): Ay yüzeyindeki kayaç oluşturan elementlerin bolluğunu haritalamak için kullanılacak.

Solar X-ray Monitör (XSM): Yörüngenin CLASS cihazını destekler ve solar X-ışınlarını gözlemler.

Görüntüleme Kızılötesi Spektrometresi (IIRS): Ay’ın kutup bölgelerinde hidroksil (OH) ve moleküler suyun bolluğunu karakterize eder ve haritalandırır. 0,8 ilâ 5 mikron arasında dalga boylarına sahip ışığa duyarlıdır.

Orbiter High Resolution Camera (OHRC): İniş görevinden önce iniş sahasında yüksek çözünürlüklü görüntüleme yapacak.