İş Dünyasına Göre Corona Virüs Küresel Ekonomiyi Negatif Etkilerken, Türkiye için Yeni Fırsatlar Oluşturacak

Yayın Tarihi: 16 Mart 2020 Pazartesi 15:18:00

Güncelleme Tarihi: 16 Mart 2020 Pazartesi 15:20:00

İstanbul merkezli uluslararası pazar ve kamuoyu araştırma şirketi AGS GLOBAL, Çin’de başlayıp kısa sürede dünyayı etkisi altına alan Corona virüsün (Covid-19) dünya ve Türkiye ticaretine etkilerinie yönelik iş dünyasının bakışını analiz eden kapsamlı bir araştırma düzenledi.

Türkiye genelinde online panel üzerinden farklı sektörlerde 123 iş insanıyla yapılan araştırma, Çin’de başlayıp kısa sürede dünyayı etkisi altına alan ve merkez bankalarını birbiri ardına faiz indirim kararına iten Corona virüsün küresel ekonomiye etkileri ve Türkiye ekonomisi için için sunduğu fırsatlara dair çarpıcı sonuçlar içeriyor.  

- Türk iş dünyasının Çin’le ticareti negatif etkilendi

Ankete katılan iş insanlarının yüzde 15’i Çin’e ihracat yaparken, yüzde 21’i Çin’le ithalat yaptığını belirtiyor. Her ikisini de yapanların oranı ise yüzde 6. Ticaret yapanların yüzde 92,8’i Corona virüs dünya gündemine yerleştikten sonra Çin’le ticaretlerinin azaldığının altını çiziyor. Sadece yüzde 7,2’si Çin’le ticaretinde virüs faktörünün etkisini göstermediğini söylüyor.

Ticaretin değiştiğini söyleyenler içerisinde ilk sırada %42,9 ile “ithalatının azaldığını” ifade edenler gelirken, ihracatının azaldığını belirtenlerin oranı yüzde 35,7. Corona virüs konjonktürünün ihracat artışını beraberinde getirdiğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 7,1.

- Corona Virüs Türk İş Dünyasının Gözünü Çin Pazarına Dikti

Ankete katılan iş insanlarının yüzde 92,9’u Çin’le ticareti sürdürmeyi düşünüyor. Corona Virüs’ten dolayı Çin pazarını ajandasından çıkartacağını ifade edenlerin oranı ise sadece %7,1. Çin seçeneğini bir süre ajandasından kaldıracağını belirtenler tarafından en çok vurgulanan husus ise Çin’deki ortamın genel olarak “sağlıklı bulunmaması”.

- Türk İş Dünyasına Göre Corona Virüs nedeniyle Küresel Ekonomi Daralacak

Araştırmaya katılan iş insanları arasında egemen eğilim yüzde 97,5 oranla Corona Virüs’ün küresel ticareti etkileyeceği yönünde olup, ağırlıklı olarak beklenen sonuç yüzde 61,9 ile küresel ekonomin daralması. Sadece Çin ekonomisinin daralacağı beklentisi yüzde  12,2’de kalırken, üretim ve ticaretin yüzünün Asya’dan yeniden Batı’ya döneceğini öngörenlerin oranı ise yüzde 17,7.

- Türk İş Dünyası Corona Virüs’ün Yeni Fırsatlar Anlamına Geleceğine İnanıyor

Ankete katılan Türk iş insanlarının yüzde 56,1’ine göre Corona virüs Türkiye için yeni ticareti fırsatlar anlamına gelecek. Bu doğrultuda en yüksek orana sahip beklenti yüzde 87 ile Çin’in etkisinin yitirdiği pazarlardan pay almak iken, onu yüzde 13 ile yeni yatırımlarda Çin rekabet baskısının azalması olarak öne çıkıyor.

İş insanlarının Corona virüs konjonktüründe yüzde 69,5 ile AB pazarları ilk hedef olarak öne çıkıyor. Ortadoğu yüzde 47,8 ile ikinci sırada yer alırken, Rusya ve Türk Cumhuriyetleri ise yüzde yüzde 43,5 ile bir diğer hedef pazar. Son yıllarda ihracatçıların iştahını kabartan ve Çin’in etkisinin yüksek olduğu Afrika pazarı ise yüzde 34,7 ile dördüncü sırada geliyor.

Diğer yandan, Corona Virüsün yeni fırsatlar sunacağı konusunda kararsızların oranı ise yüzde 26,8.

- Karamsarların Argümanı: Türk Şirketleri Ölçek Ekonomisine Sahip Değil

Corona Virüsün Türkiye ekonomisi için yeni fırsatlar sunmayacağını belirtenlerin oranı yüzde 17,1 ve sunulan en temel neden Türk şirketlerinin Çin’le rekabet edecek şekilde talebi karşılayacak ölçeklere sahip olmaması (yüzde 42,9). Corona Virüsünün etkilerinin beklenenden kısa sürecek olması yüzde 28,5 ile ikinci sırada gelirken, ankete katılan iş insanları ithalat yapamamaktan kaynaklı ekonomik durgunluk ve Corona virüsün bir süre sonra Türkiye’de de görülmesinden dolayı benzer konjonktürle karşılaşma risklerine dikkat çekti.

-Hazır-Giyim Tekstil Fırsat Sektör

Türk iş dünyası temsilcilerine göre Çin pazarında Türk ihracatçılar için fırsat sektörlerde hazır giyim-tekstil yüzde 69,5 ile ilk sırada yer alırken, plastik mamuller yüzde 43,5 ile ikinci sırada yer alıyor. Gıda ve tıbbi malzeme-ilaç diğer yüksek potansiyelli sektörler olarak öne çıkıyor.

AGS Global Araştırma Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet GÜLER, araştırmaya ilişkin yaptığı değerlendirmede; ‘Araştırma sonuçları gösteriyor ki, Türk iş çevreleri Corona virüsün küresel ekonominin daralmasına neden olmakla birlikte Türkiye için çeşitli fırsat sunacağına inanıyor. Özellikle Çin’in etkin olduğu pazarlarda hakimiyetini yitirmesi ve Türkiye’nin bu pazarlarda avantajlar elde etmesi beklentisi hakim. AB, Ortadoğu ve Rusya – Türk Cumhuriyetleri pazarları Türk iş dünyasının Corona Virüs konjonktüründe fırsat pazarlar olarak nitelediği bölgeler olup, hazır giyim-tekstilin bu konjonktürü en çok lehine çevirebilme kapasitesine sahip sektör olduğuna inanılıyor. Bu da Türkiye’nin güçlü yönlerine odaklanması ve Çin’i tedarikçi listesinden çıkaracak ya da alım yoğunluğunu azaltacak pazarlarda ve sektörlere konsantre olması gerekliliğine işaret ediyor ” dedi.

Corona Virüsün Türkiye’deki ihracatçı ve yatırımcılar için yeterli fırsatları oluşturmayacağına inananların oranına da değinen GÜLER,Özellikle Türkiye imalat sanayinin Çin’le üretim ölçeği itibariyle mücadele edemeyeceği ya da Corona Virüs konjonktürünün kısa süre içerisinde sona ereceği bu argüman sahiplerinin temel dayanağıydı” derken, Çin’deki devasa üretim ölçeğinin kısa vadede ikamesinin mümkün olmadığını ancak Türk iş dünyasının çevikliği ve girişimciliği ile aşama aşama mesafe kat edebileceğinin açık olduğunu belirtti.

Ahmet GÜLER, “Dünyada binlerce ölüme neden olan Corona Virüsün bir an önce sonlanması insanlığın geleceği açısından başlıca temennimiz. Türkiye şu ana kadar Corona virüsle mücadelede oldukça yetkin bir performans gösterdi. Ancak virüsün yayılma hızı ve ülkemizin transit konumu göz önünde bulundurulduğunda, Türkiye ekonomisini yönetenlerin ve iş dünyasının da “kriz yönetimi” yeteneklerini geliştirmesi gerektiği açık. Araştırma sonuçları da Türk iş dünyasının geleceğe olumlu bakan yanını bir kez daha tescillemiş oldu’ diyerek sözlerini tamamladı.