İsrail'in uzay aracı hatalı bir yazılım yüzünden Ay'a çakıldı

TM Dijital Haber Merkezi

İsrail merkezli kâr amacı gütmeyen uzay şirketi SpaceIL’in Ay’a gönderdiği Beresheet isimli uzay aracının neden başarısız olduğuna ilişkin detaylı inceleme yapıldı. Buna göre, Beresheet’in Ay’a inme işleminde başarısız olmasının, yazılım hatasından kaynaklandığı anlaşıldı.

SpaceIL, Beresheet isimli uzay aracını 22 Şubat’ta SpaceX’in Falcon 9 roketi ile ABD’nin Cape Canaveral Uzay Üssü’nden başarıyla fırlatmış ve yaklaşık iki ay sürecek olan Ay yolculuğunu başlatmıştı.

Araç 11 Nisan'da Ay'a inişe geçmiş fakat 14 kilometre kala araçla bağlantı kesilmişti. SpaceIL kazayla ilgili yaptığı ilk açıklamada, aracın düşme nedeninin, teknik bir aksaklığın ana motorun kapanmasına neden olduğunu ve bu sorunun da uzay aracının inişini yavaşlatmayı imkânsızlaştırdığını açıklamış, kazayı daha iyi anlamak için önümüzdeki hafta kapsamlı araştırmalar yapılacağını bildirmişti.

Yapılan kapsamlı araştırmalara göre ilk sonuç, Beresheet'in düşme sebebinin araçta oluşan bir sensör problemini gidermek için yüklenen bir yazılım komutu olduğunu gösteriyor.

Sensör arızasını gidermek için gönderilen yazılım, ana motorları kapatan ve uzay aracının Ay yüzeyine çakılmasına neden olan zincirleme reaksiyonu başlattı.

Yayımlanan hata raporunun detaylarında, "SpaceIL uçuş kontrolörleri görev sırasında sensör hatası yaşadılar ve hatalı birimi yeniden başlatmak için bir "aktivasyon komutu" gönderdiler. Gönderilen komut, Beresheet'in ay yüzeyine doğru ilerlerken motorun kapanmasına neden olan zincirleme bir reaksiyon başlattı." denildi.

Beresheet, yaklaşık bir aylık yolculuğunun ardından 20 Mart'ta Ay yörüngesine girmiş, 4 Nisan'da ise başarılı bir yörünge yakalama manevrası gerçekleştirmişti.

9 Nisan'da gerçekleştirilen manevradan sonra İsrail Ay yörüngesine başarıyla giren yedinci ülke oldu. İsrail Ay'a iniş manevrasını başarıyla gerçekleştirip ABD, Rusya ve Çin'in ardından Ay'a inen dördüncü ülke olmayı planlıyordu.

BERESHEET UZAY ARACININ ÖZELLİKLERİ

Beresheet isimli uzay aracı 600 kilogram ağırlığında ancak bu ağırlığın çoğu Ay'a gitmek için kullanılacak yakıttan oluşuyor. Araç Ay'a iniş yaptığı sırada yaklaşık 200 kilogram ağırlığında kalacak. Araçta yüksek çözünürlüklü fotoğraflar ve videolar çekmek için kamera ve bazı bilimsel deneylerde kullanılacak manyetometre ve reflektör gibi malzemeler bulunuyor. İsrail araca ayrıca küçük bir disk yerleştirdi; bu diskte, İsrail bayrağı, İbranice şarkılar, İsrail Bağımsızlık Bildirgesi ve İsrail ulusal marşı bulunuyordu.