Türkiye'den çalınan çinileri yanlışlıkla buldu

Süleyman Demirel Üniversitesi'nde (SDÜ) Öğretim Görevlisi Hayal Güleç, İngiltere'nin başkenti Londra'da gittiği Victoria and Albert Müzesi'nde yanlış asansöre bindi.  Asansör, Güleç'i binlerce çini parçasının muhafaza edildiği bir depoya indirdi. Burada gördüğü çinileri merak eden akademisyen, bunları incelemek için müze yetkililerinden izin istedi, ancak olumsuz yanıt aldı. 

TEK TEK FOTOĞRAFLADI 

Türkiye'ye döndükten sonra 16. yüzyıl çinilerini kendisine tez konusu seçen Güleç, uzun uğraşlar sonucu müzeden izin almayı başardı ve eserleri incelemek üzere tekrar Londra’ya gitti. Yaptığı incelemeler sonucunda tarihe ışık tutacak bilgilere ulaştı. Depoda tutulan Osmanlı İmparatorluğu dönemine ait 67 çininin fotoğraflarını çeken Güleç, bunlardan 44’ünün Türkiye’deki tarihi eserlerden sökülerek götürüldüğünü ortaya çıkardı. Müze deposunda karşılaştığı eserlerin geçmişini anlatan Fransızca bir mektubu da danışman hocasıyla inceleyen Hayal Güleç, mektubun, Bursa'da 1855’te meydana gelen depremde zarar gören Yeşil Cami’yi restore etmek için, 1863’te Ahmet Vefik Paşa tarafından görevlendirilen Fransız restorasyon uzmanı Leon Parville’in oğlu tarafından yazıldığını tespit etti. Hayal Güleç ‘’Mektupta babasının Asya topraklarından getirdiği bazı çinileri ve özel oryantalist parçaları müzeye satmak istediğini yazdığını gördük. Belgenin devamında 67 parça çininin müzeye satıldığını fark ettik’’ dedi. 

BAKANLIK BİLGİ ALDI

Hayal Güleç, 1923 yılında Ahmet Haşim'in Parville'in çinilerin bir kısmını götürdüğüne dair bir yazı yazdığını, ancak bunun o dönem ispatlanamadığını söyledi. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın kendisini çağırıp araştırması hakkında bilgi aldığını dile getiren Güleç, bakanlığın, sonra çinilerden haberdar olduğunu ifade etti.

Güleç, söz konusu çiniler dışında Topkapı Sarayı, Yeni Cami, Diyarbakır Sahabeler Türbesi ve Ermeni Katolik Kilisesi'nden de çinilerin farklı kişiler tarafından müzeye satıldığını gösteren arşiv belgeleri olduğunu söyledi.