Dünya büyüklüğünde 18 ötegezegen keşfedildi

TM Dijital Haber Merkezi

Max Planck Güneş Sistemi Araştırma Enstitüsü (MPS), Georg August'un Göttingen Üniversitesi ve Sonneberg Gözlemevi'ndeki bilim insanları NASA'nın Kepler Uzay Teleskobu'ndaki verilerin bir bölümünü geliştirdikleri yeni ve daha hassas bir yöntemle yeniden analiz ettiler ve güneş sisteminin ötesinde Dünya büyüklüğünde 18 ötegezegen daha keşfettiler.

Bulunan ötegezegenler o kadar küçüktür ki önceki araştırmalar onları göremedi. Bunlardan biri bugüne kadar bilinen en küçük ötegezegenlerden biridir. Bir diğeri yaşama elverişli koşullar sunabilir.

Ekip, yeni yöntemleri ile Kepler görevinin tüm verileri tekrar incelenirse 100'den fazla ek ötegezegen bulma potansiyeli olduğunu tahmin ediyor.

Astronomlar bu zamana kadar güneş sistemimizin dışında, yıldızların yörüngesinde dönen 4 bin civarında ötegezegen keşfetmiştir. Bu ötegezegenlerin yaklaşık yüzde 96'sı, Dünya'mızdan önemli ölçüde daha büyüktür ve çoğu, gaz devleri Neptün veya Jüpiter'in boyutları ile karşılaştırılabilir. Bu yüzden muhtemelen uzaydaki gerçek koşulları yansıtmamaktadır, çünkü küçük gezegenlerin izlenmesi büyük olanlardan daha zordur. Dahası, küçük dünyalar güneş sistemi dışındaki Dünya'ya benzeyen, potansiyel olarak yaşanabilir gezegenlerin aranmasında en önemli hedeflerdir.

<iframe width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/xNeRqbw18Jk" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>

Yeni keşfedilen 18 ötegezegen, Dünya çapındaki gezegenler kategorisine girer. Bunların en küçüğü Dünya'nın büyüklüğünün sadece yüzde 69'u, en büyüğü ise ancak Dünya yarıçapının iki katından fazladır. Ve bunların dışında bir ortak noktaları daha var: Kepler Uzay Teleskobu'ndan gelen verilerde 18 gezegenin hiçbiri tespit edilemedi.  Araştırmacılara göre bunun sebebi genel arama algoritmaları yeterince hassas değildi.

Ötegezegenleri doğrudan gözlemlemek çok zordur. Çünkü yakınlarında her zaman bir yıldız vardır. Yıldızlar gezegenlerden hem çok daha büyük hem de çok daha parlak oldukları için yakınlarında bulunan ötegezegenlerin gözlemlenmesini hayli zorlaştırırlar. Ancak bir ötegezegen, yıldızı ile Dünya’nın arasından geçerken yıldızdan Dünya’ya ulaşan ışık miktarında azalma olur. Bu durum bir yıldızdan Dünya’ya ulaşan ışık miktarının ölçülmesiyle o yıldızın etrafında bir gezegen olup olmadığının anlaşılmasını sağlar. Günümüzde ötegezegen keşfetmek için yaygın olarak kullanılan bu yöntem, transit yöntemi olarak adlandırılır.

Sonneberg Gözlemevi Michael Hippke keşfi şu şekilde özetlemektedir, "Oluşturduğumuz yeni algoritma, uzaydaki ötegezegenlerin sayısının daha gerçekçi bir resmini çizmek için yardımcı olacak. Bu yöntem, özellikle Dünya benzeri gezegenlerin aranmasında önemli bir adımdır." ifadelerini kullandı.

Önceden bilinen gezegenlere ek olarak, araştırmacılar daha önce gözden kaçan 18 yeni nesne keşfetti. Göttingen Üniversitesi'nden araştırmanın eş yazarı Kai Rodenbeck, "Çalıştığımız gezegen sistemlerinin çoğunda bulunan yeni gezegenler sistemin en küçüğüdür. Dahası, yeni gezegenlerin çoğu yıldızlarına daha önce bilinen gezegenlere göre daha yakın yörüngeye sahipler. Bu nedenle bu yeni gezegenlerin yüzeyleri muhtemelen 100 santigrat derece üzerindeki sıcaklıklara sahiptir; hatta bazıları 1000 dereceye kadar sıcaklıklara sahiptir. Bunlardan sadece bir tanesi istisnadır: büyük olasılıkla yaşanabilir bölge içerisinde bir yörüngedir. Yaşama elverişli bir mesafede bulunuyor." dedi.

Max Planck Güneş Sistemi Araştırma Enstitüsü'nden (MPS) Dr. Rene Heller ve meslektaşları tarafından geliştirilen yeni yöntem büyüleyici olanaklar sunuyor. Halen incelenmekte olan 517 yıldıza ek olarak, Kepler misyonunda ayrıca yüz binlerce başka yıldız için de veri veriler bulunmaktadır.

Araştırmacılar, yöntemlerinin Kepler birincil misyonunun verilerinde 100'den fazla dünya çapında dünya bulmasını sağlayacağını varsayıyor.

MPS Genel Müdürü Prof. Dr. Laurent Gizon, “Bu yeni yöntem, 2026'da Avrupa Uzay Ajansı tarafından başlatılacak olan PLATO görevine hazırlanmak için özellikle faydalıdır. PLATO, Güneş benzeri yıldızlar etrafındaki birçok gezegen sistemini keşfedecek ve niteleyecek. Bunlardan bazıları yaşam barındırabilecek.” açıklamasında bulundu.