Kilo verdikçe ağrı azalıyor

Yağ hücreleri iltihabı artıran kimyasallar ürettiği için, kilolu kişiler daha fazla ağrı çekiyor. Özellikle sırt, bel ve eklem ağrıları onların kâbusu oluyor.  

Yapılan araştırmalar şişmanların daha çok ağrı çektiğini göstermektedir. Ağrıyla şişmanlık birbirinin ikizi gibi davranmakta insanları rahatsız etmeye devam etmektedirler. Her ikisi de ayrı ayrı rahatsızlık olmalarına rağmen birlikte hareket etmektedirler. Ancak şişmanların neden daha çok ağrı çektikleri sorusunun cevabı tam olarak verilememiştir. Şişmanlık dünyada gittikçe artan önemli bir sağlık problemi olmaya devam etmektedir. Birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkan bu problemin tedavisi de o denli güçlükler içerir. Ülkemizde de Sağlık Bakanlığı, şişmanlığa (obezite)  savaş açmış durumdadır. Şişmanlık vücut ağırlığının olması gerekenden daha fazla olması anlamına gelir. Aşırı şişmanlara obez denilir. Şişmanlarda yağ dokusu diğer dokulara oranla artmış durumdadır. Şişmanlık ve belli noktadan sonra aşırı şişmanlık hastalık olarak kabul edilmekte ve mutlaka gerekli önlemlerin alınması, tedavi edilmesi gerekir. 

VÜCUT KİTLE ENDEKSİ 

Şişmanlıkla ağrı arasındaki ilişki birçok bilimsel çalışmaya konu olmuştur. Hala şişmanlıkla ağrı arasındaki ilişkinin gizemi tam olarak aydınlatılamamıştır. Rastgele olmayan bu ilişkiyi anlama çabaları bilimsel alanda devam etmektedir. Önemli olan bir şey varsa o da şişmanlık oranı arttıkça ağrıların artmasıdır. Şişmanlık tıp literatüründe vücut kitle endeksi olarak değerlendirilmektedir. Vücut kitle endeksi (endeksi) WHO (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından onaylanan boya göre ağırlık değerlendirme yöntemidir. Boy ve kilonun esas alındığı bu hesaplama yönteminde çıkan sonuçlar güvenilir bir ölçüt olarak kabul edilir. Kabaca vücut kitle endeksi (VKİ) 18.5'in altında ise zayıf, 18.5 ile 25 arası normal, 25-30 arası hafif şişman, 30 ile 40 arası şişman, 40'tan sonrası aşırı şişman (morbid obez) olarak değerlendirilmektedir.  Amerika’da bir milyon kişinin katıldığı bir anket çalışmasında ilginç sonuçlar ortaya çıkmıştır. 

RİSK YÜZDE 20 ÇOĞALIR

Bu araştırma verilerine göre şişmanlık arttıkça ağrı problemleri de artmaktadır. Vücut kitle indeksi (VKİ) 25-29 olanlarda yüzde 20 daha fazla ağrı görülmekte VKİ'si 30-34 arası olanlarda ağrı görülme yüzde 68 daha fazladır. VKİ 35-39 arası olanlar yüzde136 fazla ağrı çekmekte, VKİ 40'ın üzerinde olan aşırı şişman (morbid obez) bireylerde ağrı görülme sıklığının yüzde 254 oranında daha fazla görüldüğü bildirilmiştir.

DİZ EKLEMİ PROBLEMİ 

Şişmanlık bu şikayetleri hem artırır hem de kaynağını oluşturur. Şişmanlarda diz eklemi problemleri, ağrılar daha sıklıkla karşımıza çıkar. Hastalar normal kilodaki insanlardan daha çok ağrı kesici tüketmektedirler. Bazen de normal ağrı kesiciler yetersiz kalmaktadır. 

PSİKOLOJİK SORUNLARA NEDEN OLUR

Ağrı araştırmaları dergisinde yayınlanan bir makalede ağrıyla obezite arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirtilmiştir.  Kronik ağrının şişmanlığın işlevsellik ve psikolojik bir komplikasyonu olduğu kanısı ön plana çıkmaktadır. Şişmanlık var olan kronik ağrı problemlerini daha da içinden çıkılmaz hale getirmektedir. Şişmanlık kronik ağrısı olan hastalarda daha fazla bedensel engelliliğe ve psikolojik sıkıntılara yol açar.

MİGRENİ TETİKLER

800 kadın üzerinde yapılan bir araştırmada, kişinin 5 kg gibi az bir kilo verse dizinde kireçlenme gelişme riski yüzde 50 azalmaktadır. Benzer diğer çalışmalarda da kilo kaybıyla eklem ağrısı, kronik ağrı hatta migren ağrısı arasında doğrudan bir bağ olduğunu düşündüren kanıtlar elde edilmiştir.

KİREÇLENME İHTİMALİ YÜKSEK

Aynı şekilde bel omurlarına yük binmesi dejeneratif disk hastalığı dediğimiz omurlar arasındaki yastıkçıkların bozulmasına neden olur. Bu durumda hasta çok oturduğunda,  çok ayakta kaldığında belinde ağrı oluşur. Şişmanlıkla beraber bu ağrılar, olduğundan daha şiddetli hissedilir. Şişman hastalarda D vitamini eksikliği de daha sık görülmektedir. D vitamini eksikliğinden kaynaklanan iskelet kemiklerindeki zayıf mineralizasyon diz ve diğer eklemlerde osteoartriti (kireçlenme) artırmakta, eklem ve çevresindeki kaslarda şikayetlere neden olmaktadır. 

METABOLİK SENDROM 

Şişman hastalarda metabolik sendrom suçlanan nedenlerden biridir. Metabolik sendromda kronik ağrı, enflamasyon, insülin direnci ve duygu durum bozukluklar görülür. Metabolik sendrom dışında da ağrıyla şişmanlık ilişkisini etkileyen bir çok rahatsızlık bulunmaktadır. Bu rahatsızlıkların hepsinden bahsetmek sıkıcı olabilir. Kronik ağrıyla şişmanlık ilişkisinin doğası çok yönlüdür. Kültürel, sosyal, davranışsal, çevresel, biyomekanik, metabolik ve genetik birçok faktör işin içine girmektedir. 

ALTERNATİF TEDAVİLER MÜMKÜN

Ağrıyı azaltmak için alternatif tedavi uygulamalarına öncelik verilmelidir. Ozon tedavisi, akupunktur, kuru iğne, kayropraktik veya osteopatik yöntemler denenmelidir. Bu metotlar ile ağrılarda azalma sağlanamıyorsa kuvvetli ağrı kesicilere müracaat edilebilir. Eğer hastaların ağrısıyla baş edilemiyorsa girişimsel ağrı tedavi yöntemleri devreye sokulmalıdır. Şişmanlarda ağrıların kontrolü için fiziksel rehabilitasyon, psikolojik terapiler, ilaçlar ve müdahaleler de dahil olmak üzere kapsamlı ağrı rehabilitasyon programları geliştirilmiştir. Kilo verme, ağrıları hafifletme ve hastaların yaşam kalitesini artırmak açısından önemlidir.