Erken doğum ölümlerine ‘yapay' çözüm

Yayın Tarihi: 17 Ağustos 2022 Çarşamba 10:00:00

Güncelleme Tarihi: 17 Ağustos 2022 Çarşamba 10:00:00

Bebeğin anne karnında değil de yapay rahimde büyütülmesi için çalışmalarda sona yaklaşıldı. Yakın gelecekte ‘erken doğum' riski ortadan kalkacak, bebek ölümleri azalacak.

İnsan bedeni dışında bebek oluşumu dile getirilince akla ilk gelen görüntülerden biri Matrix filmindeki fetüs tarlaları oluyor. O meşhur sahne gibi olmasa bile yapay rahimle, anne karnında meydana gelen gebelik artık anne rahminden bağımsız gerçekleşebilecek düzeylere geldi. Yasal prosedürlerde değişiklik söz konusu olursa yakın gelecekte gebelik süreci anne rahminde bağımsız olabilecek gibi görünüyor. Bu gerçekleşirse gebelikten kaynaklanan hastalıklar ve anne ölümleri tarihe karışacak. Günümüzde tüp bebek için hazırlanan embriyolar 3. gün, 5. gün derken 2 haftaya kadar laboratuvar şartlarında gelişebiliyor. Laboratuvarda 2 haftadan büyük embriyo oluşturmak yasak.

DENEMELER BAŞARILI SONUÇLANDI

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Çağlar Helvacıoğlu, bir insanın, anne karnı dışında doğurtulması konusunda merak edilenlerle ilgili tıptaki son bilgileri şu sözlerle anlattı: "İlk yapay rahim denemesi Philadelphia Çocuk Hastanesi araştırmacıları tarafından başarıyla gerçekleştirilmişti. Yeni bir başarılı deneme ise Western Australia Üniversitesi ve Japonya'daki Tohoku Üniversite Hastanesi tarafından yapıldı. Bir kuzu, rahimdeki gelişiminin tamamlamasına bir hafta kala alınarak Biobag'e (biyolojik çantaya) konuldu. Kuzunun, rahim dışında yapay bir ortamda sağlıklı olarak büyümesi, pompasız bir dolaşım sistemi ve sentetik rahim sıvısının (amniyotik sıvı) geliştirilmesi sayesinde başarıldı. Deneylerde kuzu kullanılmasının temel nedeni ise, gelişim evrelerinin insanla benzeşmesinden kaynaklanıyor."

KAYIPLAR AZALMIŞ OLACAK

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Çağlar Helvacıoğlu "Erken doğum yani 37 haftadan önceki doğumlar, dünya çapında yeni doğanlar arasında en büyük ölüm nedenidir. Ülkemizde de erken doğum oranı yüzde 12'ler civarında. Geliştirilmeye başlanan yeni yöntemle, bu bebekler yapay rahme alınarak evrelerini tamamladıktan sonra doğmaları sağlanabilecek" diye konuştu.

DOĞUMUN BÜTÜN AŞAMALARINDA UYGULANABİLİR Mİ?

Doç. Dr. Çağlar Helvacıoğlu "Bu yöntem, organların oluşmasından sonra yani 22-24 üncü haftalar arasında uygulanabiliyor. Bebek, tüm gelişimini yapay rahimde tamamlayamıyor. Hücreden insana dönüşümü esnasında, anne ile arasında çok karmaşık bir işlemler zinciri olduğundan, şu anda gelinen aşamayla bu gerçekleştirilemiyor. Hayvanlar üzerindeki çalışmalar da iki yıl içinde tamamlanacak ve gerekli izinler alındıktan sonra, insanlar üzerinde denenmeye başlanacak" dedi.

RAHMİ OLMAYAN DA ANNE OLABİLECEK

Bu yeni teknolojinin etik olarak en çok tartışma yaratan yanı ise, erkeklerin artık çocuk sahibi olmak için kadınlara ihtiyaç duymayacakları ile ilgili. Kariyer odaklı kadınların da profesyonel hayat devam ederken doğum sürecini yaşamamak için bu yola başvurabilecekleri, teoriler arasında. Tıbbi veya sosyal nedenlerle kısır olan kadınlar, ortaya çıkan bu üreme teknolojisinin yardımıyla hamile kalabilirler. Ayrıca transseksüel, rahmi olmayan veya kanser, bazı hastalıklar, travma veya diğer tıbbi sorunlar nedeniyle rahmini kaybetmiş kadınların hamile kalmasını da mümkün kılabilir. Benzer şekilde, eşcinsel erkeklerin ve bekar erkeklerin vekil olmadan ebeveyn olmalarını mümkün kılabilir.